BỆNH Đốm vằn/ KHÔ VẰN (SHEATH DISEASE)

Tác nhân: Nấm Rhizoctonia solani. Hữu tính là Thanatephorus cucumeris.

Bộ phận gây hại: Gốc thân, rễ, bẹ, lá và cả trên gié lúa.

Giai đoạn thường xuất hiện: Từ giai đoạn đẻ nhánh đến cuối vụ. Bệnh phát triển rất nhanh sau khi lúa trổ bông.

Kí chủ phụ: Hầu hết các loại cây trồng cạn, cỏ dại và cả trên cây rừng. Lục bình trôi nổi trên mương kênh cũng là kí chủ của mầm bệnh.

Lây nhiễm: Hạch nấm là bộ phận lưu tồn hiệu quả trên ruộng và là nguồn lây lan chủ yếu của bệnh. Hạch nấm có trong đất vụ trước hoặc hạch nấm hình thành trên cây bệnh (cây lúa hay lục bình trong mương kênh) và rơi xuống nước trôi nổi theo nước tấp vào gốc bẹ lá lúa, sau đó nó mọc sợi nấm tấn công gốc bẹ lá lúa, nấm bệnh phát triển lan dần lên bẹ và lá, thậm chí trên gié bông. Ngoài ra, sợi nấm trong rơm rạ sau thu hoạch cũng là nguồn lưu tồn và lây lan của bệnh.  

Điều kiện phát sinh, phát triển bệnh: 

- Bệnh phát triển mạnh trong điều kiện nóng ẩm (ẩm độ và nhiệt độ cao). Nhiệt độ không khí từ 28- 32 độ C là thích hợp cho bệnh phát triển.

- Ở Đồng bằng sông Cửu Long với điều kiện nhiệt độ, ẩm độ và mưa gió đặc trưng, bệnh có xu hướng nặng vào vụ Hè- Thu và Thu- Đông và nhẹ vào vụ Đông – Xuân.

- Gieo sạ mật độ dày và bón thừa phân Đạm (N) thích hợp cho bệnh phát triển. Bón phân Lân (P) với lượng quá cao sẽ thúc đẩy bệnh phát triển. Phân Kali (K) giúp giảm sự phát triển của bệnh.

- Vùng bị nhiễm mặn có hàm lượng Natri (Na) cao trong đất sẽ ức chế nấm bệnh phát triển nên bệnh có xu hướng ít hơn so với vùng đất lúa nước ngọt.

- Cây lúa tuổi càng cao càng dễ mẫn cảm với bệnh à bệnh phát triển rất nhanh sau khi lúa trổ bông.

- Quản lý kém lục bình mang mầm bệnh từ kênh rạch trôi vào mương ruộng lúa.

Hoạt chất phòng- trị bệnh: Validamycin, Iprodione, Thiophanate Methyl, Nhóm Triazole (Propiconazole, Cyproconazole, Hexaconazole, Diphenoconazole…), Azoxystrobin.

Công ty Phan Thành hiện đang có sản phẩm INDI - VIL 1L. chứa Hexaconazole... 110g/L. Với quy cách chai 1 lít cho bà con nông dân tiện sửu dụng.

Hướng dẫn sử dụng

Liều dùng trên lúa: Pha 25 - 50ml cho bình 25 lít hoặc chai 1lít cho 600 - 800 lít nước. Liều đặc trị: pha chai 1 lít cho 400-500 lít nước.

- Đối với bệnh lem lép hạt hại lúa: 0,4-0,5 lít/hecta. Lượng nước phun 400 lít/hecta.

Liều dùng trên cây ăn trái: chai 1 lít pha được 3-4 phuy (200 lít).

Phun sáng sớm hoặc chiều mát. 

Thời gian cách ly: 7 ngày.

Lưu ý và hướng dẫn an toàn: để nơi khô ráo, thoáng mát, xa nguồn thực phẩm và trẻ em. An toàn khi sử dụng, sử dụng bảo hộ lao động khi pha chế và phun xịt.