Bệnh thán thư là một trong những bệnh quan trọng và phổ biến trên nhiều giống mai, đặc biệt là mai vàng. Bệnh xuất hiện và gây hại chủ yếu trên lá, đôi khi trên hoa từ giai đoạn cây con đến cây trưởng thành và ra hoa, đặc biệt gây hại rất nặng trong mùa mưa khi mai ra lá non. 

* Triệu chứng bệnh 

Bệnh thường bắt đầu gây hại ở hai bên mép lá, chóp lá hoặc giữa phiến lá, lúc đầu vết bệnh là những đốm tròn nhỏ màu nâu hoặc nâu đen hơi lõm xuống, có viền dày màu vàng, đường kính trung bình từ 2-10 mm. 

Sau đó vết bệnh lan rộng ra và liên kết lại làm lá cháy khô thành từng mảng lớn, trên bề mặt vết bệnh có hiện diện nhiều chấm nhỏ li ti màu đen. Đây là dạng triệu chứng bệnh do bào tử nấm ở giai đoạn sinh sản hữu tính gây hại.

Hình 1. Triệu chứng và tác nhân nấm Colletotrichum sp. gây bệnh thán thư trên cây mai vàng (A. Triệu chứng bệnh trên lá; B. Bào tử nấm; Đĩa áp moc từ bào tử)

Điều kiện phát sinh, phát triển bệnh:

Trồng cây trong điều kiện kém thông thoáng, thiếu ánh nắng, rậm rạp, ít cắt tỉa cành lá định kỳ đặc biệt trước khi cây ra lá non, tưới nước trùm lên cả cây và tưới muộn vào lúc trời tối là những điều kiện thích hợp để bệnh phát sinh, phát triển và gây hại. 

Bệnh thường gây hại rất nặng trong mùa mưa khi mai ra lá non. 

Tác nhân gây bệnh:

Bệnh do nấm Colletotrichum sp. gây ra (Barnett và Hunter, 1998), thuộc lớp nấm bất toàn, sợi nấm có vách ngăn, bào tử có dạng hình trụ với kích thước từ 8,8-14,8 x 2,5-3,8 um, không màu, có sự hình thành đĩa áp màu nâu với kích thước trung bình 1,0-1,5 x 4,0-5,5 um trên môi trường nuôi cấy nhân tạo. Bào tử vô tính được sinh ra trong đĩa đài chứa nhiều đính bào đài ngắn và gai cứng màu nâu, nhọn ở đầu. 

Nấm có tên ở giai đoạn sinh sản hữu tính là Glomerella, quả nang chứa nhiều nang, mỗi nang chứa 8 bào tử nang, không màu, kích thước 47,5-67,5 x 7,5-12,5 um. Bào tử nang đơn bào, hình ovan, không màu, kích thước từ 10,0-11,3 x 5,0-5,3 um.

Hình 2. Triệu chứng và tác nhân nấm Gomerella sp. gây bệnh thán thư trên cây mai vàng (A, B và C. Triệu chứng bệnh trên lá; D. Ổ nang chứa bào tử nang; E. Bào tử nang)

Phòng- trị bệnh:

Để phòng bệnh cần trồng cây trong điều kiện thông thoáng, có ánh nắng đầy đủ, tránh rậm rạp, cắt tỉa cành lá định kỳ đặc biệt trước khi cây ra lá non, không tưới nước trùm lên cả cây và tưới muộn vào lúc trời tối. Trong mùa mưa cần chú ý theo dõi thường xuyên. 

Khi phát hiện bệnh cắt và tiêu hủy ngay lá bệnh và nếu bệnh vẫn còn phát triển thì có thể sử dụng một trong các loại thuốc chứa hoạt chất ức chế sự hình thành đĩa áp hoặc sự phát triển của nấm như propiconazole, azoxystrobin, difenoconazole, tricyclazole …theo đúng liều lượng hướng dẫn của nhà sản xuất được ghi trên bao bì. Chú ý sử dụng luân phiên các loại hoạt chất thuốc để hạn chế sự kháng thuốc.