YẾU TỐ NHIỆT ĐỘ VÀ ẨM ĐỘ TƯƠNG ĐỐI ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ CỦA THUỐC CỎ
Nhiệt độ và ẩm độ tương đối thường đồng thời ảnh hưởng đến diễn biến của sự hấp thụ, di chuyển và biến dưỡng của thuốc cỏ trong cây, với tác động ghi nhận trên cả hai khía cạnh là kiểm soát cỏ dại và sự biệt tính của cây trồng. Trong bài viết này, xin được đề cập đến khía cạnh chúng ảnh hưởng đến hiệu quả kiểm soát lên cỏ dại:
* Tổng quát, nhiệt độ dưới 10°C làm giảm hiệu quả diệt cỏ đối với thuốc phun trên lá do giảm sự hấp thụ và di chuyển.
- Tuy nhiên, trong một số trường hợp người ta đã phát hiện ra rằng lý do căn bản mà thực vật thiếu sự đáp ứng đối với 2,4-D ở nhiệt độ thấp là do sự thiếu hụt thiamin bên trong cây chứ không phải là do sự hấp thụ chậm thuốc cỏ.
- Thiamin có mối liên hệ với độ độc của 2,4-D bên trong cây nên khi thiamin giảm thì khả năng diệt cỏ của 2,4-D thấp.
* Kiểm soát cỏ dại bằng hóa chất thường được cải thiện với sự gia tăng của nhiệt độ không khí. Ở mức 20-25°C là phù hợp nhất cho hoạt động của hầu hết các thuốc diệt cỏ.
- Một vài loại thuốc như MSMA và DSMA có khoảng nhiệt độ tối ưu là 25°C đến 28°C.
- Thuốc Chloroxuron được tìm thấy gia tăng kiểm soát cỏ dại đến nhiệt độ không khí ở mức 30°C và ẩm độ tương đối là 100% (Carlson và Wax,1970).
- Ngược lại trong trường hợp Amitrole, nhiệt độ cao khích lệ sự biến dưỡng nhanh chóng trong cây dẫn đến giảm độ độc diệt cỏ. Smith và ctv. (1968) phát hiện ra rằng sự gia tăng nhiệt độ từ 15°C đến 28°C khích lệ sự biến dưỡng của amitrole ở cỏ kế đồng (Cirsium arvensis) dẫn đến giảm hiệu lực diệt cỏ cuối cùng.
* Nhiệt độ quá thấp cũng như quá cao làm giảm hiệu quả của thuốc cỏ lưu dẫn:
- Nhiệt độ cao có thể làm cho thuốc cỏ lưu dẫn gây ra khô lá nhanh chóng dẫn đến ngăn cản sự di chuyển thuốc cỏ đến rễ dưới sâu của thực vật dẫn đến chỉ kiểm soát chúng một phần. Hiện tượng này trở nên đặc biệt rõ ràng khi nhiệt độ không khí cao kết hợp với ẩm độ tương đối thấp.
- Kiểm soát các loài cỏ thuộc chi Gutierrezia với thuốc Phenoxy bị giảm ở nhiệt độ từ 25°C đến 36,6 °C.
* Nhiệt độ cao và ẩm độ tương đối thấp tạo ra tiểu khí hậu khô quá mức làm cho giọt thuốc phun trên lá khô nhanh chóng dẫn đến thực vật giảm hấp thụ thuốc có áp dụng:
- Tại Ấn Độ, khí hậu khô là phổ biến gây ra sự thất bại trong việc sử dụng thuốc cỏ suốt mùa hè.
- Khi mà khí hậu khô, hoạt động của thuốc cỏ có thể được nâng cao thêm bằng cách phun thuốc vào buổi chiều mát với lượng nước nhiều hơn. Sự hấp thụ thuốc sẽ được cải thiện hơn suốt thời gian mắt ban đầu và sáng sớm hôm sau.
- Prasad và ctv. (1967) trong nghiên cứu bằng phương pháp đồng vị phóng xạ đã quan sát thấy thực vật thí nghiệm hấp thụ và lưu dẫn nhiều thuốc cỏ Dalapon ở ẩm độ tương đối cao (88%) so với ẩm độ tương đối thấp (28 đến 60%).
- Tốc độ khô của giọt phun và đặc điểm đóng mở của khí khổng trên thực vật chịu ảnh hưởng bởi sự biến thiên của ẩm độ tương đối mà sự biến thiên này đóng góp quan trọng nhất vào sự hấp thụ thuốc Dalapon.
- Trong trường hợp của cây đậu, sự khử nước của biểu bì cũng liên quan đến việc ẩm độ tương đối ảnh hưởng đến sự hấp thụ và di chuyển của Dalapon.
* Ở nhiệt độ nhất định, ẩm độ đất cao là có lợi hơn trong kiểm soát cỏ dại so với ở ẩm độ thấp:
- Trong một trường hợp khác ở cỏ nhiều năm như cây đậu dại Phaseolus longifolia, rễ bị tổn thương nhiều hơn ở nhiệt độ cao so với ở nhiệt độ thấp khi mà độ phi đất và ẩm độ đều cao.
- Tương tự, Prasad và ctv. (1967) báo cáo rằng sự hấp thụ và lưu dẫn lớn hơn của phân tử thuốc cỏ Dalapon trong cây Phaseolus vulgaris ở 41°C so với ở 26°C sau xử lý trong trường hợp ẩm độ đối cố định.
* Nhiệt độ cũng chi phối sự thành công của thuốc cỏ áp dụng trong đất:
- Nhiệt độ đất mà quá thấp cho sự nảy mầm dồi dào và đồng loạt của cỏ dại trong bất cứ loại đất nào thì cũng là thấp cho hoạt động của thuốc có trước gieo trồng và trước mọc mầm.
- Một cách tổng quát, nhiệt độ phù hợp cho hạt có nảy mầm và hoạt động của thuốc có áp dụng trong đất là từ 20°C đến 25°C.
- Trong đất lạnh, phần lớn các loại thuốc cỏ có khuynh hướng tồn lưu lâu hơn (thí dụ như EPTC và hợp chất Carbamate) và bất hoạt hóa không kiểm soát được cỏ dại nhưng có thể gây tổn thương cho cây trồng đang hiện hữu cũng như cây trồng luân canh.
* Ở một vùng đất nhất định, con người không thể kỷ vọng thuốc có có ảnh hưởng đồng nhất trên thảm thực vật được xử lý thuốc khi nhiệt độ thấp hoặc cao bất thường:
- Một quan sát thường thấy là sau khi áp dụng thuốc, thí dụ thuốc Paraquat, để tiêu diệt trên diện rộng thảm thực vật nhưng đột ngột có luồng gió lạnh ban đêm xảy đến, con người quan sát thấy những băng có dại bị chết thay vì cỏ bị chết đồng đều. Lý do là gió lạnh (hoặc nóng) không di chuyển đồng nhất trên một cánh đồng rộng.