1. Dấu hiệu ngộ độc hữu cơ ở lúa
Những triệu chứng của ngộ độc hữu cơ xảy ra ở lúa đó là:
– Khi bệnh vừa mới phát sinh, lá của lúa bị biến thành màu vàng đỏ, lá khô từ chóp lan xuống phần dưới, lá thường có khuynh hướng dựng đứng.
– Nếu bệnh ở mức độ nặng thì phần lá ở phía trên bị vàng đỏ tới ⅓ lá. Cây lúa sẽ đẻ nhánh ít, ngừng tăng trưởng, rễ bị thối đen và có mùi tanh hôi, rễ mới không phát sinh.
– Mặc dù có bón phân đầy đủ thì lúa vẫn không xanh. Nếu như không có biện pháp khắc phục, lúa sẽ bị lụi dần và chết.
– Ngộ độc hữu cơ thường xảy ra từ 15 đến 30 ngày sau khi sạ cấy, và vụ Hè- Thu và Thu – Đông hay bị tình trạng này.
2. Nguyên nhân của ngộ độc hữu cơ ở lúa
– Do rơm rạ trên ruộng lúa của vụ trước để lại chưa được xử lý tốt, chưa kịp phân hủy hết thì dã được vùi vào trong đất và cho nước ngập để làm vụ lúa kế tiếp. Rơm rạ bị vùi lấp tiếp tục phân hủy trong điều kiện ngập nước (thiếu oxy) nên đã sinh ra các các chất độc hại khí metan, phenolic, hidro sunfua, các loại axit hữu cơ, chúng chua và độc hại cho rễ lúa, làm rễ lúa bị thối và dần biểu hiện nên các triệu chứng bên trên.
– Ngộ độc hữu cơ cũng thường xảy ra khi cây được bón nhiều loại phân hữu cơ chưa hoai mục, đất không được phơi ải, đất có thành phần cơ giới nặng, đất còn lẫn rơm rạ, đất thường xuyên bị ngập nước.
3. Những hệ lụy do ngộ độc hữu cơ gây ra
– Tình trạng ngộ độc hữu cơ khi xảy ra sẽ gây tác động đối với hệ rễ lúa và khiến cho lúa kém phát triển. Khi ấy, khả năng hút nước và hấp thụ chất dinh dưỡng của lúa sẽ bị suy giảm dần. Nếu không được khắc phục, rễ lúa có thể bị chết.
– Một khi hệ rễ bị giảm và đánh mất khả năng hoạt động thì sự hấp thụ dinh dưỡng từ đất sẽ trở nên kém dần và khiến cho bộ phận ở phía trên bị ảnh hưởng. Dấu hiệu dễ nhận thấy nhất đó là cây thấp, sức đẻ nhánh kém, toàn thân có màu vàng nâu. Điều này khiến cho số lượng bông ở trên đơn vị diện tích, số lượng hạt ở bông bị giảm và năng suất thấp.
– Ở các trường hợp bị ngộ độc hữu cơ với mức độ nặng, cây lúa có thể bị chết. Tình trạng này thường xảy ra tại những vùng sản xuất lúa vụ hè thu, thu đông ở trên vùng đất phèn mặn, đất phèn.
4. Biện pháp phòng ngừa và xử lý ngộ độc hữu cơ
* Để phòng ngừa tình trạng ngộ độc hữu cơ, bà con có thể thực hiện các biện pháp sau:
– Đối với ruộng lúa trồng 2 vụ/năm thì có thể cày vùi rơm rạ vào đất và để khô ráo trong 1 khoảng thời gian dài. Cách này sẽ giúp rơm rạ phân hủy (mục ra) trong điều kiện thoáng khí nên không sinh ra nhiều hợp chất chua độc hại.
– Đối với ruộng lúa trồng 3 vụ/năm thì chúng ta cần hỗ trợ giúp rơm rạ phân hủy thật nhanh như: tranh thủ đốt đồng vào lúc ngày nắng, có thể phun thêm nấm Trichoderma spp. (+ Vi khuẩn Baciilus spp.) để hỗ trợ phân hủy nhanh rơm rạ, đồng thời cần loại bỏ các loại cỏ có hại cho lúa.
– Một việc cũng rất quan trọng cần làm là làm đất bằng phẳng và đánh rãnh trong ruộng để xả bỏ nước độc hại trong ruộng khi cần thiết. Các rãnh cách nhau 4- 5m, rãnh sâu 10- 20 cm là tốt.
– Ở 2 cử phân đầu vụ (cử phân 1: 7- 10 ngày sau sạ; cử phân 2: 18- 22 ngày sau sạ), sau khi sạ phân và cần giữ nước được 4- 5 ngày thì tiến hành xả nước. Điều này giúp loại bỏ phần lớn nước chua chứa các hợp chất hữu cơ độc hại hòa tan trong nước đi ra khỏi ruộng, giúp hạn chế thiệt hại do ngộ độc hữu cơ xảy ra với ruộng lúa.
* Đối với ruộng bị ngộ độc hữu cơ, bà con nông dân cần phải tiến hành lần lượt các công việc sau:
– Dừng ngay việc bón phân NPK hoặc phân Đạm.
– Tiến hành xả bỏ nước chua.
– Nếu rễ lúa bị thối nhiều thì sau khi xả nước cần rải ngay vôi bột 20 kg/ công, chú ý bón vô các chỗ bị trũng ứ nước chua, chổ lúa bị chết nhiều do ngộ độc hữu cơ.
– Sau khi rải vôi có thể đua nước mới vào lấp xấp mặt ruộng (tráng mặt ruộng để hỗ trợ vôi tan và phát huy tác dụng).
– Bên trên, có thể chống stress cho lúa bằng cách sử dụng các sản phẩm chưa chất giải độc tố, tăng cường đề kháng cho cây.
– Sau 3- 4 ngay thấy rễ mới búng ra ngang mặt đất thì tiên hành cho nước mới vào và bón thêm phân để cây lúa phát triển trở lại: 1kg Ure + 1kg DAP + 1 kg KCl (phân kali muối ớt đỏ). Đồng thời, có thể phun các chất giúp lúa được hồi phục chức năng, tăng cường khả năng hấp thụ dinh dưỡng như Comcat, Plasti, Boom Flower hoặc các sản phẩm chức năng tương tự.
Rễ lúa được phục hồi sau khi được xử lý các biện pháp khắc phục hiện trạng ngộ độc hữu cơ
Đánh giá
Chưa có đánh giá nào.