Khi bông lúa chưa trỗ còn nằm trong bẹ lá ta gọi là đòng lúa. Từ lúc hình thành đòng lúa đến khi trổ bông kéo dài từ 17– 35 ngày, trung bình là 30 ngày, và giống lúa dài ngày hay ngắn ngày thường không khác nhau nhiều (Nguyễn Ngọc Đệ, 2008).
Giai đoạn sinh sản của cây lúa chính là bắt đầu được tính từ lúc phân hóa đòng đến khi lúa trổ bông. Giai đoạn làm đòng (từ phân hoá đòng đến đòng già), là quá trình phân hoá và hình thành cơ quan sinh sản, có ảnh hưởng trực tiếp đến sự hình thành năng suất lúa. Ở thời kỳ này, cây lúa có những thay đổi rõ rệt về hình thái, màu sắc lá, sinh lý, khả năng chống chịu ngoại cảnh.
Lúc này, số chồi vô hiệu giảm nhanh, chiều cao tăng lên rõ rệt do sự vươn dài của 5 lóng trên cùng. Đòng lúa hình thành và phát triển qua nhiều giai đoạn, cuối cùng thoát ra khỏi bẹ của lá cờ: lúa trổ bông.
Thông thường nông dân dựa vào thời gian tính từ khi sạ (khoảng 40- 45 ngày đối với các giống lúa ngắn ngày hiện đang sản xuất đại trà) để xác định thời điểm phân hóa đòng nhằm bón phân đón đòng. Bón đón đòng dựa vào thời gian không chính xác, vì thời điểm tượng đòng thay đổi theo chu kỳ sinh trưởng của giống, thời tiết và kỹ thuật canh tác. Bón sớm, cây lúa tiếp tục nhảy chồi, chồi sẽ cạnh tranh dinh dưỡng ảnh hưởng đến bông; còn bón trễ khi hạt trên bông đã hình thành rồi thì dù bón phân cũng không thể nào tăng thêm số hạt được nữa.
Trong điều kiện ngoại cảnh thuận lợi, ruộng lúa phát triển bình thường, sau khi sạ được 36-38 ngày phải thăm ruộng thường xuyên, nhổ cây lúa xé ra quan sát đỉnh sinh trưởng, khi thấy có “tim đèn hay còn gọi là bông gòn” nhô lên chừng 1 mm là bón đón đòng được. Khi đi thăm ruộng lúc này, bà con cần quan sát một số đặc điểm của cây lúa để xác định bón đúng thời điểm:
+ Quan sát màu ruộng lúa, trên ruộng có khoảng 2/3 lúa ngả màu vàng chanh.
+ Chóp lá lúa có “thắc eo” (thăm đồng thường xuyên quan sát thấy 2 cổ của lá trên cùng bằng nhau, lá thứ hai từ trong ngọn tính ra có hiện tượng thắt eo).
+ Xé ngẫu nhiên 10 chồi chính xem nếu có khoảng 50% cây lúa có đòng đòng 1 – 2 mm, cây lúa một lóng rưỡi là có thể bón phân đón đòng.
Đánh giá
Chưa có đánh giá nào.